Ҳомила тўрт ҳафталик бўлгач, аёлларда бел оғриғи кузатилиши мумкин. Хўш, бел оғриғи қандай сабаблар туфайли пайдо бўлади? Бу даврда қандай машғулотларни бажариш ва қайси маслаҳатларга амал қилиш керак? Саволларимизга олий тоифали шифокор, акушер-гинеколог Ҳулкар РАВШАНОВА жавоб беради.
Кучли токсикоз сабаб…
Нега? Ҳомиладорликнинг илк даврларида айрим аёлларимиз кучли токсикоз ҳолатини бошдан кечиришади. Биламизки, ҳомила 12 ҳафтадан сўнг бачадонга тўлиқ жойлашиб олади. Унгача ҳомила қовуқ соҳасида бўлади. Кўнгил айниши, қусиш, аксириш каби жараёнлар юз берганда ҳали мустаҳкам жойлашиб улгурмаган ҳомилани қўзғалиши ҳисобига белда оғриқ кузатилади.
Нима қилай? Токсикознинг олдини олиш учун овқатланишни тўғри йўлга қўйиш керак. Кун давомида хоҳишга қараб тез-тез кам-камдан овқатланиш тавсия этилади. Жасмин, асал ва янги лимон бўлагидан тайёрланган кўк чой кўнгил айнишини бартараф этади. Шунингдек, эрталаб туришдан олдин битта қуртни еб, устидан сув ичиб, ярим соатдан кейин нонушта қилинса, токсикознинг олди олинади.
Толиқиш
Нега? Узоқ вақт жисмоний ҳаракат билан банд бўлиш ҳам бел оғриғини келтириб чиқаради. Бирдан ўриндан туриш, шошилиб ниманидир кўтариш, оғир ишни бажариш натижасада ҳали дунёга келмаган гўдак сесканиб кетади. Натижада ҳомила ҳаракатга келади ва белда оғриқ пайдо бўлади.
Нима қилай? Юқорида саналган ҳаракатлардан сақланинг. Уй юмушларини секин-аста қилинг. Чарчаганингизни ҳис қилишингиз билан дам олинг.
Баланд пошнали туфлилар
Нега? Ҳомиладор бўлмаган пайтингизда ҳам баланд пошнали туфлилар қаддингизга салбий таъсир кўрсатади. Ҳомиладор аёллар учун эса бу ҳалокат билан тенг.
Нима қилай? Сизга баландлигилиги2 см. Бўлган кенг пошнали пойабзал тўғри келади. Бундай туфлида қаддингизни тутиб юриш шиппакларга қараганда енгилроқ бўлиши эҳтимолдан ҳоли эмас. Бу билан веналар кенгайиши (варикоз) бартараф этилади.
Сурункали буйрак хасталиклари
Нега? Сурункали буйрак хасталиклари (пиелонефрит) билан оғриган ҳомиладор аёлларда бел оғриғи кузатилиши табиий. Бу даврда буйрак икки организм учун ишлайди, фаолияти тезлашади. Натижада буйракка оғирлик тушиши, ҳомила катталашган сари эса буйракнинг сиқилиб бориши бел оғриқларни пайдо қилади.
Нима қилай? Сурункали буйрак хасталиклари билан оғриган аёллар ҳомиланинг охирги ойлигида тизза-тирсак машқини бажариб туришса, бел оғриғидан халос бўлишлари мумкин. Бу машқни имкониятга қараб, ҳар 3 соатда 15 минутдан бажариш керак. Бунда ҳомиладор аёл тиззаси ва тирсагини ерга қўйиб юриши, бирор бир юмушни бажариши, уй ишларини қилиши мумкин.
Кальций етишмаса…
Нега? Ҳомиладорлик даврида она истеъмол қилаётган фойдали моддаларнинг кўп қисмини болага беради. Шунинг учун ҳомиладор аёл организмида таянч-ҳаракат аппарати фаолияти учун зарур бўлган баъзи моддалар етишмаслиги мумкин. Масалан, калъций. Бунинг оқибатида аёл белида, умуртқа соҳасида, бўғимларида оғриқлар сезади. Бундан ташқари, онада тиш эмалининг ейилиши, соч тўкилиши ҳам кузатилиши мумкин.
Нима қилай? Ҳомиладор аёл шифокор тавсияси асосида доимий кальций таблеткаларидан ичиб туриши, шунингдек, овқатланиш рационида кальцийга бой маҳсулотлар бўлишини назорат қилиши керак. Зардоб кальцийга бой энг фойдали маҳсулот бўлиб, ҳар куни эрталаб бир стакан оч қоринга ичилса, кунлик кальцийга бўлган эҳтиёжни қондиради.
Қабзият оқибатида
Нега? Ҳомиладорликнинг исталган даврида ич қотиши кузатилиши мумкин. Бундай пайтда кучаниш натижасида белда оғриқ кузатилади.
Нима қилай? Қабзиятнинг олдини олиш учун шивит сувини ичиш тавсия этилади.
Туғруққа тайёргарлик босқичида
Нега? Ҳомиладорликнинг сўнги муддатларида, яъни туғишга тайёргарлик босқичида тос суякларининг кенгайиши, ромб суякларининг очилиши натижасида бел боғриғи кузатилади.
Нима қилай? Бу таббий ҳол бўлиб, туғруқдан сўнг ўтиб кетади. Агар оғриқ жуда қаттиқ бўлса, шифокорга мурожаат қилинг.
Асабларни асранг!
Нега? Ҳомиладорликнинг исталган даврида кучли ҳис-ҳаяжонга берилиш, қаттиқ қўрқув, жаҳл қилиш, тушкунликка тушиш, кайфият ёмонлашуви, асабларнинг бузилиши натижасида гормонлар актив ишлай бошлайди. Гормонларнинг фаоллашуви эса бел, бўғимлар соҳасида оғриқларни пайдо қилади.
Нима қилай? Бундай вазиятда тинчлантирувчи ўтли йиғмалар истеъмол қилиш ҳам яхши самара беради. Асабларни тинчлантириш учун кўпроқ табиат манзараларини кузатинг. Тинч, сокин жойларда сайр қилинг. Яхши нарсалар ҳақида ўйланг. Турли машғулотлар билан банд бўлинг. Тикиш, тўқиш, расм чизиш билан шуғулланинг. Бўлажак фарзандингиз учун ўзингиз ўйинчоқлар ясанг.
